Lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc tăng theo lương tối thiểu vùng từ 2026
Từ ngày 1/1/2026, căn cứ tính lương đóng BHXH bắt buộc của người lao động sẽ chính thức thay đổi theo Nghị định 293/2025. Theo đó, lương tối thiểu vùng tăng thêm 250.000 – 350.000 đồng/tháng, kéo theo mức đóng bảo hiểm bắt buộc của người lao động cũng tăng tương ứng.
Xem thêm tin hot Tân Chủ tịch Hà Nội Nguyễn Đức Trung có đặc quyền đặc lợi gì?
Cụ thể, mức lương tối thiểu vùng được điều chỉnh như sau:
Vùng I: tăng từ 4,96 triệu đồng lên 5,31 triệu đồng
Vùng II: tăng từ 4,41 triệu đồng lên 4,73 triệu đồng
Vùng III: tăng từ 3,86 triệu đồng lên 4,14 triệu đồng
Vùng IV: tăng từ 3,45 triệu đồng lên 3,70 triệu đồng
Điều này có nghĩa là, kể từ đầu năm 2026, mức lương đóng bắt buộc thấp nhất của người lao động cũng sẽ phải điều chỉnh tương ứng với lương tối thiểu vùng. Nếu doanh nghiệp không cập nhật và vẫn đóng theo mức cũ, có thể bị cơ quan bảo hiểm truy thu hoặc xử phạt.
Cách tính lương đóng bắt buộc theo quy định mới
Theo quy định hiện hành, tiền lương làm căn cứ đóng BHXH bắt buộc không được thấp hơn mức lương tối thiểu vùng tại thời điểm người lao động tham gia, với công việc hoặc chức danh giản đơn nhất.
Lương đóng BHXH bắt buộc bao gồm:
Mức lương theo công việc hoặc chức danh (được ghi rõ trong hợp đồng lao động).
Phụ cấp lương (nếu có).
Các khoản bổ sung khác được trả thường xuyên, ổn định trong mỗi kỳ trả lương.
Ví dụ:
Một người lao động làm việc tại vùng I, hiện đang đóng theo mức lương tối thiểu 4,96 triệu đồng, thì mỗi tháng sẽ phải trích:
8% (tương đương 396.800 đồng) vào Quỹ hưu trí và tử tuất.
Từ 1/1/2026, khi lương đóng bảo hiểm bắt buộc tăng lên 5,31 triệu đồng, số tiền đóng cũng tăng lên 424.800 đồng, tức tăng thêm 28.000 đồng/tháng.
Mức tăng tuy không lớn nhưng sẽ tác động đồng thời đến hàng triệu người lao động, đặc biệt là các doanh nghiệp có số lượng công nhân lớn.
Tỷ lệ đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc không thay đổi
Mặc dù mức lương đóng bảo hiểm bắt buộc được điều chỉnh, nhưng tỷ lệ trích nộp vẫn giữ nguyên theo quy định hiện hành:
Người lao động đóng 8% vào Quỹ hưu trí và tử tuất.
Người sử dụng lao động đóng 14% vào Quỹ hưu trí tử tuất, 3% vào Quỹ ốm đau thai sản, và 0,5% vào Quỹ tai nạn lao động bệnh nghề nghiệp.
Tổng cộng, mỗi người lao động và chủ sử dụng lao động sẽ cùng đóng 25,5% tiền lương hàng tháng vào các quỹ bảo hiểm.
Lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc bao gồm những khoản nào?
Nhiều người lao động vẫn còn nhầm lẫn khi cho rằng chỉ cần tính trên “mức lương cơ bản” là đủ. Tuy nhiên, theo Luật, số tiền đóng bắt buộc gồm ba nhóm chính:
Mức lương theo công việc hoặc chức danh – do doanh nghiệp xây dựng trong thang, bảng lương, được ghi trong hợp đồng.
Phụ cấp lương – để bù đắp điều kiện lao động, tính chất phức tạp, điều kiện sinh hoạt, hoặc mức độ thu hút lao động.
Các khoản bổ sung khác – là những khoản tiền được xác định rõ ràng, trả thường xuyên cùng kỳ trả lương.
Các khoản không tính vào lương đóng bảo hiểm bắt buộc gồm: tiền thưởng, tiền ăn ca, hỗ trợ xăng xe, nhà ở, điện thoại, đi lại, giữ trẻ, nuôi con nhỏ, hoặc các khoản hỗ trợ khác không mang tính thường xuyên.
Doanh nghiệp chịu áp lực tăng chi phí khi lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc tăng
Theo Bộ Nội vụ, việc điều chỉnh lương tối thiểu vùng và lương đóng bắt buộc từ 2026 sẽ khiến chi phí sản xuất của doanh nghiệp tăng trung bình 0,5 – 0,6%, riêng các ngành như dệt may, da giày có thể tăng 1,1 – 1,2%.
Dù vậy, nhiều doanh nghiệp hiện đang trả lương cao hơn mức tối thiểu nên tác động thực tế không quá lớn. Tuy nhiên, chi phí đóng BHXH vẫn sẽ tăng tương ứng, ảnh hưởng đến dòng tiền và lợi nhuận của các doanh nghiệp nhỏ và vừa.
Đặc biệt, sau khi một số đơn vị hành chính sáp nhập, nhiều địa phương sẽ được nâng vùng lương, đồng nghĩa với việc người lao động tại đây sẽ có lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc cao hơn trước. Đây là điểm tích cực giúp phản ánh đúng giá trị thị trường lao động và khuyến khích doanh nghiệp trả lương theo năng lực thực tế.
Tác động đối với người lao động: Tăng quyền lợi nhưng cũng tăng nghĩa vụ
Việc điều chỉnh lương này không chỉ khiến số tiền trích nộp hàng tháng tăng, mà còn giúp người lao động được hưởng lương hưu, trợ cấp ốm đau, thai sản ở mức cao hơn trong tương lai.
Nói cách khác, khi mức đóng tăng, quyền lợi cũng tăng theo tỷ lệ tương ứng.
Ví dụ, một người có lương đóng BHXH bắt buộc tăng từ 5 triệu lên 5,3 triệu đồng sẽ có mức bình quân tiền lương đóng BHXH cao hơn, giúp lương hưu sau này tăng khoảng 6% so với trước đó.
Theo thống kê của Bảo hiểm xã hội Việt Nam, đến cuối năm 2024, quỹ kết dư khoảng 1,29 triệu tỷ đồng, với tốc độ tăng trưởng bình quân 9%/năm.
Số lượng người tham gia BHXH đạt khoảng 20 triệu người, tương đương 42,7% lực lượng lao động trong độ tuổi. Trong đó, 17,7 triệu người thuộc khu vực bắt buộc và 2,3 triệu người tham gia tự nguyện.
Dự báo đến năm 2027, con số này sẽ tăng lên 24,6 triệu người, cho thấy niềm tin vào hệ thống BHXH đang được củng cố.
Doanh nghiệp và người lao động cần làm gì khi thay đổi?
Để tránh rủi ro về pháp lý và tài chính, các doanh nghiệp cần:
Cập nhật mức lương tối thiểu vùng mới để tính đúng lương đóng bảo hiểm xã hội bắt buộc.
Điều chỉnh lại hợp đồng lao động, thang bảng lương, phụ lục lương để phù hợp quy định mới.
Thông báo và giải thích rõ cho người lao động về lý do tăng mức đóng, tránh hiểu lầm hoặc phản ứng tiêu cực.
Kiểm tra lại các khoản phụ cấp và bổ sung có được tính vào lương đóng hay không.
Người lao động cũng cần chủ động kiểm tra bảng lương và sổ BHXH, đảm bảo doanh nghiệp đã trích đúng, đóng đúng theo mức mới từ 1/1/2026.
Việc điều chỉnh từ 1/1/2026 là bước đi tất yếu nhằm bảo đảm quyền lợi cho người lao động trong bối cảnh chi phí sinh hoạt tăng và thị trường lao động cạnh tranh hơn.
Tuy có thể khiến chi phí của doanh nghiệp tăng nhẹ, nhưng về lâu dài, đây là chính sách tích cực giúp người lao động được hưởng mức hưu trí, trợ cấp và phúc lợi tốt hơn.
Xem thêm các tin tức hữu ích tại Fanpage Tin nóng hổi và hóng biến nhanh tại Tin trong ngõ
